انشاء اثر حقوقی هر گاه با یک اراده انجام شود، ایقاع نامیده می‌شود. پس اولاً؛ آنچه صورت می‌پذیرد کار ارادی و برای هدف خاصی است. ثانیاً؛ ایقاع با یک اراده واقع می‌شود و نیاز به توافق ندارد، مثل طلاق. (کاتوزیان، ناصر، حقوق مدنی (اعمال حقوقی) دوره مقدماتی، ص۴۸۷). ▪️ وجه اشتراک ایقاع و عقد وصف مشترک ایقاع و عقد آن است که ارادۀ شخص، رکن اصلی آن‌ها است و …

ادامه مطلب

عقد عبارت است از اینکه یک یا چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر، تعهد به امری نمایند یا مالی را تملیک کنند که مورد قبول آن‌ها قرار گیرد. (امامی، حسن، حقوق مدنی، ج۴، ص۱۶، تهران، انتشارات اسلامیه، ۱۳۸۳، چاپ هفدهم.) ▪️ انواع عقد همان‌طور که ماده ۱۸۴ اشاره می‌کند رابطه حقوقی که بین طرفین عقد در عقود مختلف پدید می‌آید، متفاوت از هم می‌باشد. بنابراین عقود تقسیم …

ادامه مطلب

هنگامی که عقد بیع منعقد می‌شود نخستین التزامی که به موجب قرارداد بر عهدۀ بایع قرار می‌گیرد تسلیم مبیع است. تسلیم در لغت به معنای گردن نهادن، سلام گفتن، (کاتوزیان، محمدعلی، فرهنگ کاتوزیان، ج۱، ص۱۹۵، چاپ ۳، بهار ۸۳، چاپخانه کامران.) واگذار کردن و سپردن (عمید، حسن، فرهنگ فارسی عمید، ج۱، ص۵۷۵، انتشارات امیرکبیر، ۸۶) است و معنای حقوقی آن از معنای لغوی دور نیفتاده است. اثر حقوقی تسلیم این …

ادامه مطلب

آثار حقوقی بیع از مباحث علم حقوق بوده و منظور از بیع، تملیک عین به عوض معلوم است. بنابر تعریف بیع، عوض باید عین باشد و منفعت و عمل نمی‌تواند به عنوان عوض در بیع واقع شود. بر اساس قانون مدنی ایران به مجرد وقوع بیع مشتری مالک مبیع و بایع مالک ثمن شده و بایع را ضامن درک مبیع و مشتری را ضامن درک ثمن قرار می‌دهد. عقد بیع، …

ادامه مطلب

  اعمال حقوقی ، جمع عمل حقوقی است که یکی از منشأهای ایجاد تعهد بوده و فرد در آن با اراده خود، خودش را متعهد می‌کند تا کاری را انجام دهد؛ مثلا بستن قرارداد اجاره یک عمل حقوقی است به این ترتیب که دو نفر (موجر و مستاجر) با اراده خود، در مقابل طرف دیگر متعهد می شوند (موجر خود را به تحویل ملک برای مدت معین به مستاجر متعهد …

ادامه مطلب

  اكراه به معنای واداشتن كسی با تهدید و زور به كاری می باشد. بحث اكراه در بيشتر باب‌هاى فقهى اعم از عبادات، عقود، ایقاعات و احکام مطرح شده كه به محورهاى مهم آن اشاره مى‌كنيم. ▪️ اکراه عبارت است از وادار کردن فرد بر کاری که اگر بیم از زیان مادّی، معنوی و یا جسمیِ ناشی از تهدید اکراه کننده نبود، آن را انجام نمی‌داد. ▪️ با توجه به …

ادامه مطلب

پس از آن‌که عقد بیع به‌ طور صحیح منعقد شد، برخی اسباب موجب انحلال و از بین رفتن عقد بیع می‌شوند (کاتوزیان، ناصر، اعمال حقوقی، ص۳۲۸).  تفاسخ تفاسخ یا اقاله به این معناست که پس از ایجاد عقد بیع، فروشنده و خریدار می‌توانند با توافق و تراضی بیع را منحل نمایند (قانون مدنی، ماده۲۸۳). اقاله شکل خاصی ندارد و با هر لفظ یا عملی که بر اقاله دلالت نماید، حاصل …

ادامه مطلب

عقد لازم عقدی است که هیچ یک از طرفین حق برهم زدن (فسخ) آن را نداشته باشد مگر در مواردی که خود قانون معین می‌نماید. (عقد لازم آن است که هیچ‌یک از طرفین معامله حق فسخ آن را نداشته باشد مگر در موارد معینه. قانون مدنی، ماده۱۸۵.) بنابراین فروشنده و مشتری حق ندارند عقد بیع را بر هم بزنند مگر در مواردی که به‌ موجب قانون برای یکی از طرفین …

ادامه مطلب

  بیع در اصطلاح علم حقوق به معنای «تملیک عین در مقابل عوض معلوم» است. (قانون مدنی، ماده۳۳۸). وقتی که چیزی فروخته می‌شود در حقیقت در مقابل عوض معلوم به ملکیت شخص دیگری در می‌آید، به این معامله بیع گفته می‌شود. بنابراین بیع از عقود تملیکی است و به مجرد انعقاد آن، ملکیت مال به دیگری منتقل می‌شود. همچنین بیع از عقود معوض است، یعنی در مقابل مبیع حتماً باید …

ادامه مطلب

▪️ غبن در اصطلاح حقوقی به مفهوم عدم تعادل ميـان مـورد معامله و ارزش مقرره آن است مانند عدم تعادل ميان ثمن و مبيع  ▪️ ثمن به بهایی اطلاق می شود که کالا در برابر آن معامله شده است خواه با ارزش متعارف کالا بازار برابر باشد و یا بیشتر و یا کمتر باشد و تفاوت با قیمت در همین است زیرا قیمت عبارت است از ارزش کالا در بازار و …

ادامه مطلب

  در جلسه هیات عمومی دیوان عالی کشور، پیرامون اختلاف‌نظر بین شعبه سوم و نوزدهم دیوان عالی کشور در خصوص ادعای غبن افحش در معامله‌‎ای که خیار غبن ضمن آن اسقاط شده، بحث و تبادل نظر صورت گرفت. هیات عمومی دیوان عالی کشور پس از بحث مفصل پیرامون موضوع مطرح شده، در نهایت، رای شعبه سوم دیوان عالی کشور را که مشعر بر لزوم رسیدگی به صحت و سقم ادعای …

ادامه مطلب

صورتجلسه نشست قضایی تاریخ برگزاری: ۱۳۹۸/۰۲/۱۹ برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر عباس آباد ▪️موضوع فسخ قرارداد به جهت غبن افحش پرسش به تاریخ ۱۳۹۸/۱/۱۸ معامله‌ای فی‌مابین اقای الف و خانم ب به مبلغ ۶،۸۴۰،۰۰۰،۰۰۰ ریال انجام گرفته و در ضمن آن کلیه خیارات از جمله خیار غبن اسقاط می‌شود. سپس آقای الف دادخواستی به خواسته الزام به تنظیم سند رسمی و تسلیم مبیع به طرفیت خانم ب مطرح نموده …

ادامه مطلب

پایبندی به عقودی که طبق قانون منعقد می­شود بر طرفین و قائم مقام آنها لازم است مگر اینکه به رضای طرفین اقاله یا به علت قانونی فسخ شود (ماده ۲۱۹ ق. م.). یکی از این علل قانونی، خیار غبن است که به محض بر هم خوردن تعادل عوضین و ارزش اقتصادی آنها در زمان انعقاد عقود مقابله ای برای حمایت از مغبون ظهور می یابد و اصاله اللزوم را کنار …

ادامه مطلب

اخیرا قرار کارشناسی در اختیار قرار گرفت که در آن قاضی صادر کننده قرار ارجاع امر به کارشناس، تعیین حق پذیره وقف را به کارشناس ارجاع نموده بود. در این قرار چند مورد مبهم به چشم می خورد که اشاره بدان بهانه ای است برای بازکردن و واکاوی حق پذیره و نقش کارشناس در تعیین آن قرار ارجاع امر به کارشناسی تصمیم دادگاه : با توجه به محتویات پرونده، اظهارات …

ادامه مطلب

در منابع فقهی و حقوق ایران اصل بر این است که مال موقوفه قابل خرید و فروش نمیباشد به عبارت دیگر انجام هر گونه عمل حقوقی که سبب انتقال عین موقوفه به دیگران شود جایز نیست. قائلین به این اصل و قاعده کلی به دلایل مختلفی از قبیل اجماع، ملاحظه وقفهای صادره از ائمه علیهم السلام، منافات داشتن بيع وقف باحقوق سه گانه (حق خداوند متعال، حق واقف، حق موقوف عليهم) …

ادامه مطلب

یکی از موضوعات مهم نظری و عملی باب وقف، حق تقدیمی یا پذیره است. در ازای اولویتی که برای فرد در این ملک و تمدید اجاره آن ایجاد می شود، مبلغی تحت عنوان حق تقدیمی یا پذیره دریافت می گردد. از نظر کارکرد، پرداخت پذیره از سوی مستأجران املاک موقوفه، در حکـم عـوض تصرفات در عین موقوفه محسوب می شود؛ به این دلیل که مستأجران با پرداخت پذیره، محق در …

ادامه مطلب

کارشناسان رسمی دادگستری به حکم قانون و بر اساس صلاحیت های تعریف شده، درگیر مسائل مرتبط با وقف، املاک موقوفه، فروش عین موقوفه و ... هستند. بدون شک لازمه ارایه نظریه کارشناسی دقیق و قابل استناد، درک ماهیت مفاهیم حقوقی و اشراف بر ماهیت آنها توسط کارشناسان است. در این مطلب، مبحث وقف با استفاده از مقالات حقوقی مختلف و سایر منابع با زبانی ساده، برای جامعه هدف یعنی کارشناسان …

ادامه مطلب

خسارت به طور كلي در حقوق مدنی تحت دو عنوان بررسي مي شود: الف) خسارت ناشي از قرارداد        ب) خسارت غير قراردادی در تميز اين دو نوع مسئوليت بايد گفت كه مسئوليت در صورتي قراردادي است كه دو شرط در آن جمع باشد: ۱) بين زيان ديده و عامل ورود ضرر قرارداد نافذی حكومت كند. ۲) خسارت ناشي از اجرا نكردن مفاد اين قرارداد باشد.فقدان يكي از اين دو شرط مسئوليت …

ادامه مطلب